«Կրկին ներողութիւն եմ հայցում»

Սամուէլ Շահրամանեան Պետական նախարար նշանակուած է. անոր տրուած են լայն լիազօրութիւններ

Օգոստոս 31-ին, Արայիկ Յարութիւնեան յայտարարած է իր հրաժարականը եւ այդ կապակցութեամբ հետեւեալը հաղորդած է Դիմագիրքի իր էջին.

«Սիրելի՛ հայրենակիցներ,

Արցախի ժողովրդի կողմից Արցախի Հանրապետութեան նախագահ ընտրուելով 2020 Մայիս 21-ին ստանձնել եմ Նախագահի լիազօրութիւնները։ Յաջորդ իսկ օրուանից անցել եմ Արցախի պաշտպանութիւնը ամրապնդելու, Արցախի սահմանների անառիկութիւնը ապահովելու գործին։ Ցաւօք, ընդամէնը չորս ամիս անց Ադրբեջանի կողմից սանձազերծուեց 44-օրեայ պատերազմը, որն աւարտուեց մեր պարտութեամբ։ Ի հարկէ, կարելի է պարտութեան ամբողջ յանցանքը բարդել Արցախի նախագահի վրայ, եւ ես ամենեւին չեմ հրաժարւում պատասխանատւութիւնից, բայց, հաւատացէ՛ք, մեզանից իւրաքանչիւրը ունէր պատասխանատւութեան իր բաժինը՝ ամէն մէկն իր կարգավիճակի ու կարողութիւնների չափով։ Բոլոր դէպքերում, ես մի քանի անգամ յայտարարել եմ, հիմա հրապարակաւ կրկին ներողութիւն եմ հայցում հայ ժողովրդից՝ յանցանքի իմ բաժնի համար, բայց եւ նորից հաւաստիացնում եմ, որ 2020-ի 44-օրեայ պատերազմին ես ձեռնարկել եմ բոլոր քայլերն իմ ուժերի ու փաստացի լիազօրութիւնների սահմաններում, գուցէ եւ աւելին։

Հաւատացնում եմ, որ իրավիճակը ոչ պակաս բարդ էր նաեւ 44-օրեայ պատերազմից յետոյ, եւ ստեղծուած իրավիճակը պակաս պատասխանատւութիւն չէր պահանջում։ Արցախը կանգնած էր կործանման եզրին, եւ կրկին ներքին կայունութիւնն ու ամրութիւնը ապահովելու ծայրայեղ անհրաժեշտութիւն կար։ Թւում էր, թէ յետպատերազմեան հոգեճնշող վիճակը ծանրաբեռնութիւնը պէտք է յաղթած լինէին ինձ, բայց ես ուժ գտայ պատասխանատւութիւն ստանձնելու նաեւ այդ ժամանակ։ Այդ ընթացքում ես իմ ամբողջ ներուժն ուղղել եմ Արցախում ներքին կայունութիւնն ամրապնդելուն, այդ պայմաններում ենթադրուող յանցանքի աճը կանխելուն, Արցախցիների հայրենադարձութիւնը ապահովելուն, երկրի սահմանադրական կարգն ու պետականութեան սիւները կանգուն պահելուն։ Այո՛, որոշ հարցերում յաջողութիւններ չենք ունեցել, բայց, ընդհանուր առմամբ, ամենակարճ ժամկէտում ոչ միայն ուղղել ենք երկրի կորացած մէջքը, այլեւ կեանքը կրկին վերադարձրել որոշակի կայուն հուն։

Գուցէ հէնց նաեւ դա էր պատճառը, որ ամէն գնով մեզ ոչնչացնելուն, ցեղասպանելուն պատրաստ Ադրբեջանը 2022 Դեկտեմբեր 12-ից սկսեց Արցախի շրջափակումը, իսկ 2023 Յունիս 15-ից՝ նաեւ լիակատար պաշարումը։ Դա տեղի ունեցաւ նաեւ այն պատճառով, որ չնայած Արցախի ժողովրդի հանդէպ իրականացուող ամէնօրեայ սադրանքներին ու բռնաճնշումներին, մեր ժողովուրդը շարունակում էր Արցախը շէնացնելու իր սուրբ գործը։

Արդէն գրեթէ ինն ամիս է՝ Արցախը գտնւում է ադրբեջանական շրջափակման մէջ, իսկ Արցախի պատանդ առնուած ժողովուրդը ենթարկւում է անթաքոյց ցեղասպանութեան։ Այս ընթացքում մենք մեր կարողութիւնների սահմաններում ձեռնարկել ենք բոլոր հնարաւոր միջոցները ստեղծուած իրավիճակը աշխարհին ներկայացնելու եւ միջազգային հանրութեան աջակցութիւնը ստանալու համար։ Երկու անգամ հարցը քննարկման առարկայ է դարձել նոյնիսկ ՄԱԿ-ի Անվտանգութեան խորհրդում, երկուական անգամներ ՄԱԿ-ի Արդարադատութեան միջազգային դատարանը եւ Մարդու իրաւունքների եւրոպական ատեանը կայացրել են Արցախը ապաշրջափակելու վերաբերեալ որոշումներ, բազմաթիւ յայտարարութիւններ ու կոչեր են հնչել հարիւրաւոր միջազգային կառոյցների կողմից։ Սակայն ադրբեջանական յարձակողական վարքագիծը որեւէ կերպ չի կանխուել։

Այսօր աշխարհում ձեւաւորուած աշխարհաքաղաքական անկայուն վիճակը, տարածաշրջանային իրադարձութիւններն ու կանխատեսուող զարգացումները, Արցախում եւ դրա շուրջ տեղի ունեցող երեւոյթները, արցախեան ներքաղաքական ու ներհասարակական մթնոլորտը ուղղակիօրէն յուշում են, որ առկայ է մօտեցումների ու քայլերի փոփոխութեան, ճկունութիւն դրսեւորելու անհրաժեշտութիւն։ Նշուածին հասնելու համար Արցախում անհրաժեշտ է հիմնական դերակատարների փոփոխութիւն՝ սկսած ինձնից։

Իմ կենսագրութիւնը եւ դրա հանդէպ Ադրբեջանի վերաբերմունքը արհեստականօրէն ձեւաւորում են մի շարք պայմաններ, որոնք էական խնդիրներ են յարուցում մեր հետագայ քայլերի կառուցման եւ ճկուն քաղաքականութիւն վարելու տեսանկիւնից։ Բացի դրանից, պատերազմում պարտութիւնը եւ դրանից յետոյ երկրում ստեղծուած դժուարութիւնները էականօրէն նուազեցրել են նաեւ իշխանութիւնների, յատկապէս՝ Նախագահի նկատմամբ վստահութիւնը, ինչը լրջօրէն խոչընդոտել է պատշաճ կառավարման հետագայ ընթացքը։ Հետեւաբար, պէտք է փոփոխութիւնը սկսել հէնց ինձնից։ Վաղը ես Արցախի Հանրապետութեան ժողովրդին ու Ազգային ժողովին եմ ներկայացնելու Արցախի Հանրապետութեան նախագահի պաշտօնից հրաժարականի դիմումս։ Այս վերջնական որոշումը ես կայացրել եմ երկու օր առաջ՝ հաշուի առնելով վերջին շաբաթների իմ շփումները բոլոր ներքին ու արտաքին դերակատարների եւ հասարակութեան լայն խաւերի հետ։ Սա իմ ունեցած տուեալների վերլուծութեան հետեւանքների հիման վրայ կշռադատուած որոշում է՝ կայացուած բացառապէս իմ կողմից։

Նախքան այդ, այսօրուայ իմ հրամանագրով Արցախի Հանրապետութեան պետական նախարար Գուրգէն Ներսիսեան ազատուել է իր զբաղեցրած պաշտօնից եւ Պետական նախարար է նշանակուել Անվտանգութեան խորհրդի քարտուղար Սամուէլ Շահրամանեանը, ում տրուել են լայն լիազօրութիւններ։ Վերջինիս ընտրութիւնը կատարելիս հաշուի եմ առել նրա սկզբունքային լինելը, ճկունութիւնը, տարբեր պատասխանատու դիրքերում նրա աշխատանքային փորձը եւ կուտակած գիտելիքները, որոնք անմիջականօրէն առնչւում են թէ՛ ազգային անվտանգութեան եւ թէ՛ պետական կառավարմանը։

Իմ երախտագիտութիւնն եմ յայտնում Գուրգէն Ներսիսեանին եւ ուզում եմ յատուկ շեշտել, որ անգնահատելի է 2020 44-օրեայ պատերազմի օրերին, դրան յաջորդող ժամանակահատուածում եւ շրջափակման ընթացքին նրա կատարած աշխատանքի նշանակութիւնը պետութեան համար։ Նա Պետական նախարարի պաշտօնը ստանձնել է Արցախի համար ծանր ժամանակներում, տքնաջան ու թափանցիկ աշխատանք է կատարել այդ դժուարին պայմաններում Արցախի ժողովրդին պատուհասած ծանրութիւնը մեղմելու ուղղութեամբ եւ պայքարելու, յամառօրէն ու խիզախօրէն առաջ գնալու իր բնաւորութեամբ կարողացել է յաղթահարել բազմաթիւ խնդիրներ։ Համոզուած եմ, որ նրա գիտելիքները եւ սկզբունքային, արդար, անզիջում ու հաստատակամ տեսակը շարունակելու են ծառայել Արցախին ու մեր ժողովրդին։

Սիրելի՛ հայրենակիցներ, ես շարունակելու եմ ընտանիքիս՝ Արցախում գտնուող անդամների հետ ապրել Արցախում, առաւելապէս ընդգրկուելու եմ Արցախի անվտանգութեան ապահովման գործում, շարունակելու եմ կրել իմ բաժին պատասխանատւութիւնը Արցախի ապագայի նկատմամբ եւ աջակցելու եմ երկրի գործող իշխանութիւններին։ Իմ այս քայլն ուղղուած է նաեւ Արցախում ներքին կայունութիւնն ու հասարակական ամուր կարգն ապահովելուն։ Ի հեճուկս բոլոր դժուարութիւնների, մեր ներքին կայունութիւնն ու հանրային համերաշխութիւնը բոլոր յաջողութիւնների նախապայմանն է, որից որեւէ շեղում կամ շեղումի փորձ պէտք է բացառուի։

Խաղաղութիւն, բարօրութիւն ու յաւերժականութիւն Արցախ աշխարհին ու հայ ազգին»։ ■